Dlaczego nie justować tekstu na stronach internetowych?

Zastanawiasz się, czy justować tekst na stronie internetowej?

Odpowiedź brzmi: Nie!

I pomimo tego że takie rozwiązanie nie zakłada żadnych wyjątków, to jednak dylematy blogerów, właścicieli sklepów internetowych czy też serwisów informacyjnych dalej pozostają. Okazuje się też, że jest szereg innych sposobów na to, by w atrakcyjny, czytelny oraz nowoczesny sposób podzielić tekst.

Na czym polega justowanie tekstu?

Z pewnością sama forma formatowania tekstu jest charakterystyczna dla druków – książek, gazet czy innych materiałów poligraficznych. Justowanie polega na wyrównaniu całej kolumny, aby każdy wers równomiernie rozkładał się między jej lewą i prawą stroną. W ten sposób tworzy się symetryczny blok, a sam efekt udaje się uzyskać na przykład poprzez zwiększanie i zmniejszanie odstępów między wyrazami. Na etapie łamania tekstu również się je dzieli. Warto zwrócić uwagę, że w tradycyjnych materiałach drukowanych justowanie ułatwia czytanie i sprawia, że kolumny prezentują się estetycznie. Równej wielkości akapity stają się więc podstawowym elementem, który wyróżnia poszczególne elementy oraz pozwala je układać w logiczną całość. Dzięki temu – szczególnie teksty w gazetach wygodniej się czyta.

Co z justowaniem tekstu na stronach www?

Niewątpliwie praktyka znana ze szkoły, pisania prac akademickich oraz oczywiście czytania różnego rodzaju tekstów drukowanych sprawia, że wyjustowany tekst wydaje się nam lepszy i czytelniejszy. Natomiast nie przekłada się to na edycję stron internetowych. Samo justowanie – jeśli ma być dobrze zrobione, wymaga specjalistycznych i drogich programów, więc to osoby, które zajmują się składaniem tekstu, sięgają po te rozwiązania. By całość wyglądała dobrze, należy bowiem dzielić i łączyć słowa na końcu linii, dostosować odległości między wyrazami i literami, a nawet w niektórych wypadkach zmieniać ich szerokość. Jak widać, to dość skomplikowane działanie i od niego zależy, jak na przykład książka będzie się prezentować. Algorytm wymaga więc kontroli człowieka.

Skoro więc mowa o algorytmach czy programach, to te dostępne w przeglądarkach nie są tak dobre i czułe. W dalszym ciągu koncentrują się na zmniejszaniu i zwiększaniu odległości między słowami. Czasem może to prowadzić do powstania bardzo nieestetycznych przerw. Edytor na stronie www nie będzie automatycznie dzielił tekstu ani nie wpłynie na szerokość liter, by dostosować je do wyglądu całej linii.

Na czym polega formatowanie tekstu?

Wystarczy wziąć książkę czy gazetę do ręki, by zobaczyć, jak wygląda wyjustowany tekst. Jest on formą stałą i wygodną, więc już na etapie składu specjalista dokładnie wie, jak czytelnik odbierze daną treść. Natomiast teksty na stronach internetowych są zmienne. Są różne wersje przeglądarek, są rozmaite urządzenia z ekranami o odmiennej rozdzielczości i wielkości, na których korzysta się z internetu, a sam użytkownik może dowolnie zmniejszać i zwiększać rozmiar tekstu. A to wpływa na jego układ w każdej linijce. Jak widać, nie da się po prostu stworzyć jednego – dobrze wyglądającego wyjustowanego tekstu. Za każdym razem będzie on po prostu prezentować się inaczej, ponieważ jest za dużo zmiennych. Tym samym gra jest po prostu nie warta świeczki.

Jak wygląda w HTML justowanie?

Wspomnieliśmy już, że justowanie w książce czy w gazecie ma wymiar estetyczny. Edytor na etapie składu też doskonale zna wszystkie wymiary, więc pracuje nad konkretną każdą stroną. Wyrównywanie tekstu na stronie internetowej natomiast może generować duże przerwy między słowami, a to wcale nie będzie ładnie wyglądać, ani nie będzie wygodne dla oka. Szczególnie mocno takie odstępy wewnątrz samego bloku tekstu będą przeszkadzać osobom z niepełnosprawnościami czy też niedowidzącym, tym, którzy korzystają z opcji powiększania ekranu, a także borykającym się z dysleksją. Tym samym tekst staje się trudny do odczytania i zrozumienia, a użytkownicy trudnościami poznawczymi bardziej skupią się na tak zwanych rzekach białej przestrzeni niż na sensie artykułu czy opisu.

Skuteczne justowanie tekstu na stronie internetowej

Internet rządzi się swoimi prawami i nie wszystko, co sprawdza się w tradycyjnym edytorstwie, dobrze jest przekładać na sieć. Justowanie jest najlepszym tego przykładem. Oczywiście bez problemu możemy korzystać z różnych sposobów wyrównywania tekstu:

• do lewej krawędzi;
• do środka;
• do prawej krawędzi;
• do obu krawędzi (czyli inaczej justowanie pełne).

Najczęściej jest oczywiście stosowany ten pierwszy typ, ponieważ w naszym języku jest on czytelny i stosowany przez użytkowników. Pismo zapisywane i odczytywane od lewej do prawej to pewnego rodzaju usus. Dodatkowo oko szybko radzi sobie z odnajdywaniem kolejnego wersu i nie męczy się zbyt szybko. Z drugiej strony ten typ justowania jest również najczęściej przetwarzany przez różnorodne urządzenia. Z zasady więc przenoszenie wyrazów, które się nie mieszczą, do kolejnej linii będzie po prostu prostsze i szybsze. Nie trzeba bowiem dostosowywać długości wiersza.

Wyrównanie do środka jest stosowane incydentalnie – zazwyczaj do krótkich tekstów, które chce się wyróżnić. Przy dłuższym czytaniu tego typu układ jest bardzo męczący. Natomiast w tekście zapisywanym od prawej do lewej sięga się po trzeci rodzaj wyrównania. Oczywiście najczęściej stosuje się to rozwiązanie przy językach, które takiej formy używają. U nas ten rodzaj formatowania jest trudny w czytaniu. I oczywiście pozostaje pełne justowanie – wyrównanie tekstu równomiernie do obu krawędzi. W druku udaje się uzyskać ładny i funkcjonalny efekt – na stronach internetowych niestety nie.

Dlaczego justowanie tekstu jest ważne dla użytkownika?

Nawet jeśli dalej uważasz, że justowanie tekstu dodaje mu prestiżu, to pamiętaj, że najważniejsi są ci, którzy będą czytać zamieszczane przez ciebie treści. Jeśli będzie to ich męczyć, po prostu wyjdą ze strony i już na nią nie wrócą. Internauci nie cenią miejsc, które nie zawierają interesujących informacji, a dodatkowo nie wyglądają zachęcająco. W tym wypadku komfort i czas są najważniejsze niezależnie od tego, czy otwiera się stronę na komputerze, tablecie czy też smartfonie. I dlatego bezpieczniejszą i po prostu lepszą opcją jest wyrównanie do lewej strony. Poza tym warto sprawdzić, że żadna szanująca się firma nie justuje tekstu.